Translations:Linia komórkowa/3/pl
Definicja
Linia komórkowa to populacja komórek pochodzących od niewielkiej liczby komórek wyizolowanych z wielokomórkowego organizmu, powstała in vitro z hodowli pierwotnej po pierwszym pasażu. Powstała linia komórkowa zawiera informacje genetyczne tożsame z organizmem, z którego została wyprowadzona. Linie komórkowe pochodzące z normalnych (nienowotworowych) komórek i tkanek mają ograniczoną zdolność do podziałów, zatem mogą być utrzymywane w hodowli tylko przez określony czas. Liczba pasaży linii komórkowej zależy od rodzaju tkanki i wieku organizmu, z którego wyprowadzono linię komórkową, a ograniczona liczba podziałów komórkowych jest odzwierciedleniem starzenia się komórek in vivo. Dłużej żyją linie komórkowe wyprowadzone z komórek macierzystych (zarodkowych, pochodzących z tkanek dorosłego organizmu lub indukowanych) lub komórki unieśmiertelnione, czyli unikające starzenia się w wyniku mutacji. W porównaniu do modeli zwierzęcych, linie komórkowe są tańsze i łatwiejsze w utrzymaniu, dają bardziej odtwarzalne wyniki, a także (z wyjątkiem linii embrionalnych) nie są obarczone kontrowersjami etycznymi, co czyni je atrakcyjnym materiałem do badań biologicznych i medycznych. Należy jednak mieć na uwadze, że pochodzące od niewielkiej liczby komórek, a jednocześnie podatne na zmiany genetyczne z biegiem czasu hodowli i liczby pasaży, linie komórkowe nie zawsze mogą trafnie oddawać właściwości populacji komórek pierwotnych.
Linie komórek macierzystych
Embrionalne komórki macierzyste (ang. embryonic stem cells, ESC) są pluripotentne, czyli zdolne do różnicowania we wszystkie rodzaje komórek danego organizmu. Zazwyczaj izolowane są z węzła zarodkowego w stadium blastocysty. Do tworzenia ludzkich linii ESC, często używa się zarodków niewykorzystanych w procedurach zapłodnienia in vitro, co budzi liczne kontrowersje natury etycznej i nie powinno mieć miejsca w badaniach naukowych. W poszukiwaniu alternatywnych źródeł linii komórek macierzystych naukowcy opracowali sposoby wykorzystania somatycznych komórek macierzystych, które naturalnie występują w organizmie i mogą być izolowane z tkanek dorosłego organizmu. Są to zarówno komórki multipotencjalne (m. in. komórki krwiotwórcze czy mezenchymalne komórki macierzyste) jak i komórki unipotencjalne (np. komórki satelitowe mięśni szkieletowych). Pozyskanie somatycznych komórek macierzystych jest dobrze udokumentowane, z wielu z nich wyprowadzono linie komórkowe do badań nad nowymi terapiami komórkowymi w medycynie regeneracyjnej.