Translations:Linia komórkowa/3/pl: Różnice pomiędzy wersjami

Z BINWIT
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
(Import nowej wersji z zewnętrznego źródła)
 
(Import nowej wersji z zewnętrznego źródła)
Linia 1: Linia 1:
=Definicja=
=Unieśmiertelnione linie komórkowe=
<span>Linia komórkowa to populacja komórek pochodzących od niewielkiej liczby komórek wyizolowanych z wielokomórkowego organizmu, powstała </span><span>''[[in vitro|in vitro]]''</span><span><span class="Apple-converted-space"> </span>z hodowli pierwotnej po pierwszym pasażu. Powstała linia komórkowa zawiera informacje genetyczne tożsame z organizmem, z którego została wyprowadzona. Linie komórkowe pochodzące z normalnych (nienowotworowych) komórek i tkanek mają ograniczoną zdolność do podziałów, zatem mogą być utrzymywane w hodowli tylko przez określony czas. Liczba pasaży linii komórkowej zależy od rodzaju tkanki i wieku organizmu, z którego wyprowadzono linię komórkową, a ograniczona liczba podziałów komórkowych jest odzwierciedleniem starzenia się komórek ''in vivo''. Dłużej żyją linie komórkowe wyprowadzone z komórek macierzystych (zarodkowych, pochodzących z tkanek dorosłego organizmu lub indukowanych) lub komórki unieśmiertelnione, czyli unikające starzenia się w wyniku mutacji. W porównaniu do modeli zwierzęcych, linie komórkowe są tańsze i łatwiejsze w utrzymaniu, dają bardziej odtwarzalne wyniki, a także (z wyjątkiem linii embrionalnych) nie są obarczone kontrowersjami etycznymi, co czyni je atrakcyjnym materiałem do badań biologicznych i medycznych. Należy jednak mieć na uwadze, że pochodzące od niewielkiej liczby komórek, a jednocześnie podatne na zmiany genetyczne z biegiem czasu hodowli i liczby pasaży, linie komórkowe nie zawsze mogą trafnie oddawać właściwości populacji </span><span>[[komórki pierwotne|komórek pierwotnych]]</span><span>.</span>
Mutacje powodujące unieśmiertelnienie komórek mogą wystąpić naturalnie – jak jest w przypadku linii wywodzących się z komórek nowotworowych, takich jak np. pierwsza ludzka linia komórkowa HeLa – lub mogą być wywołane w warunkach laboratoryjnych poprzez transformację indukowaną związkami chemicznymi lub za pośrednictwem onkogenów. Sztuczne unieśmiertelnienie osiąga się poprzez wprowadzenie i stymulację ekspresji telomerazy i TERT, inaktywację regulatorów cyklu komórkowego p53 i pRb, czy też wprowadzenie onkogenów lub wektorów wirusowych kodujących onkoproteiny, które także oddziałują na czynniki regulujące cykl komórkowy. Niestety, unieśmiertelnione linie komórkowe obarczone są ryzykiem tworzenia nowotworów.
=<span></span><span>Linie komórek macierzystych</span>=
<span>Embrionalne komórki macierzyste (ang. embryonic stem cells, ESC) są pluripotentne, czyli zdolne do różnicowania we wszystkie rodzaje komórek danego organizmu. Zazwyczaj izolowane z węzła zarodkowego w stadium blastocysty. Do tworzenia ludzkich linii ESC, często używa się zarodków niewykorzystanych w procedurach zapłodnienia ''in vitro'', co budzi liczne kontrowersje natury etycznej i nie powinno mieć miejsca w badaniach naukowych. <span class="Apple-converted-space"> </span>W poszukiwaniu alternatywnych źródeł linii komórek macierzystych naukowcy opracowali sposoby wykorzystania somatycznych komórek macierzystych, które naturalnie występują w organizmie i mogą być izolowane z tkanek dorosłego organizmu. Są to zarówno komórki multipotencjalne (m. in. komórki krwiotwórcze czy mezenchymalne komórki macierzyste) jak i komórki unipotencjalne (np. komórki satelitowe mięśni szkieletowych). Pozyskanie somatycznych komórek macierzystych jest dobrze udokumentowane, z wielu z nich wyprowadzono linie komórkowe do badań nad nowymi terapiami komórkowymi<span class="Apple-converted-space"> </span>w [[medycyna regeneracyjna|medycynie regeneracyjnej]]</span>.<span class="Apple-converted-space"></span>

Wersja z 15:49, 21 sty 2021

Objaśnienie komunikatu (zmień)
Ten komunikat nie posiada dokumentacji. Jeśli wiesz gdzie lub jak ten komunikat jest używany, możesz pomóc innym tłumaczom przez dodanie dokumentacji do tego komunikatu.
Tekst źródłowy komunikatu (Linia komórkowa)
=Unieśmiertelnione linie komórkowe=
Mutacje powodujące unieśmiertelnienie komórek mogą wystąpić naturalnie – tak jest w przypadku linii wywodzących się z komórek nowotworowych, czego przykładem jest pierwsza ludzka linia komórkowa HeLa – lub mogą być wywołane w warunkach laboratoryjnych poprzez transformację indukowaną związkami chemicznymi lub za pośrednictwem onkogenów. Sztuczne unieśmiertelnienie osiąga się poprzez wprowadzenie i stymulację ekspresji telomerazy i TERT, inaktywację regulatorów cyklu komórkowego p53 i pRb, czy też wprowadzenie onkogenów lub wektorów wirusowych kodujących onkoproteiny, które także oddziałują na czynniki regulujące cykl komórkowy. Niestety, unieśmiertelnione linie komórkowe obarczone są ryzykiem tworzenia nowotworów.<ref>Paprocka M, Krawczenko A, Dus D, Kantor A, Carreau A, Grillon C, Kieda C. CD133 positive progenitor endothelial cell lines from human cord blood. Cytometry A. 2011 Aug;79(8):594-602. doi: 10.1002/cyto.a.21092. Epub 2011 Jun 27.</ref> <ref>Katsumiti A, Ruenraroengsak P, Cajaraville MP, Thorley AJ, Tetley TD. Immortalisation of primary human alveolar epithelial lung cells using a non-viral vector to study respiratory bioreactivity in vitro. Sci Rep. 2020 Nov 24;10(1):20486. doi: 10.1038/s41598-020-77191-y.</ref>

Unieśmiertelnione linie komórkowe

Mutacje powodujące unieśmiertelnienie komórek mogą wystąpić naturalnie – jak jest w przypadku linii wywodzących się z komórek nowotworowych, takich jak np. pierwsza ludzka linia komórkowa HeLa – lub mogą być wywołane w warunkach laboratoryjnych poprzez transformację indukowaną związkami chemicznymi lub za pośrednictwem onkogenów. Sztuczne unieśmiertelnienie osiąga się poprzez wprowadzenie i stymulację ekspresji telomerazy i TERT, inaktywację regulatorów cyklu komórkowego p53 i pRb, czy też wprowadzenie onkogenów lub wektorów wirusowych kodujących onkoproteiny, które także oddziałują na czynniki regulujące cykl komórkowy. Niestety, unieśmiertelnione linie komórkowe obarczone są ryzykiem tworzenia nowotworów.